Τρίτη 28 Φεβρουαρίου 2012

ΜΑΘΗΜΑ XL, LECTIO QUADRAGESIMA

ΑΚΛΟΝΗΤΗ ΑΠΟΦΑΣΙΣΤΙΚΟΤΗΤΑ
ΜΠΡΟΣΤΑ ΣΤΙΣ ΑΠΕΙΛΕΣ ΤΟΥ ΔΙΚΤΑΤΟΡΑ
Lucius Cornelius Sulla
 ΚΕΙΜΕΝΟ 40
Sulla, occupata urbe, senatum armatus coegerat ut C. Marcus quam celerrime hostis iudicaretur. Cuius voluntati nemo obviam ire audebat; solus Quintus Mucius Scaevola augur de hac re interrogatus sententiam dicere noluit. Quin etiam cum Sulla minitans ei instaret, dixit is Sullae: « Licet mihi ostendas agmina militum, quibus curiam circumsedisti; licet mortem miniteris, numquam tamen ego hostem iudicabo Marium. Etsi senex et corpore infirmo sum, semper tamen meminero urbem Romam et Italiam a Mario conservatam esse.
Gaius Marius
 ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ
Αφού κατέλαβε τη Ρώμη ο Σύλλας, συγκάλεσε ένοπλος τη Σύγκλητο, για να κηρύξει όσο πιο γρήγορα γινόταν το Γάιο Μάριο εχθρό του κράτους. Στη θέλησή του κανείς δεν τολμούσε αν πάει αντίθετα. Μόνο ο Κόιντος Μούκιος Σκαιόλας ο οιωνοσκόπος, όταν του ζητήθηκε η γνώμη γι` αυτό, αρνήθηκε να ψηφίσει. Κι επιπλέον, όταν ο Σύλλας τον πίεζε και τον απειλούσε[1], αυτός του απάντησε: « Ακόμη κι αν μου δείξεις τα στρατεύματα με τα οποία έχεις περικυκλώσει το Βουλευτήριο, ακόμη κι αν με απειλήσεις με θάνατο, εγώ δεν πρόκειται ποτέ να κηρύξω το Μάριο εχθρό του κράτους. Αν και είμαι γέρος κι αδύναμος στο σώμα, εντούτοις πάντα θα θυμάμαι ότι ο Μάριος έσωσε τη Ρώμη και την Ιταλία».


[1] τον πίεζε απειλητικά
Quintus Mucius Scaevola

 
ΣΥΝΤΑΞΗ
Sulla: Υ στο coegerat
occupatā: απόλυτη αφαιρετική χρονική μετοχή
urbe: Υ στη μετοχή
senatum: Α στο coegerat
armatus: επιρρηματικό κατηγορούμενο του τρόπου
coegerat: ρήμα
C. Marius: Υ στο iudicaretur
quam: επιρρηματικός προσδιορισμός του ποσού, επιτατικό της έννοιας του celerrime
celerrime: επιρρηματικός προσδιορισμός του τρόπου
hostis: Κ στο C. Marius από το iudicaretur
iudicaretur: ρήμα
Cuius: γενική υποκειμενική στο voluntati
voluntati: A στο obviam ire
nemo: Y στο obviam ire
obviam: επιρρηματικός προσδιορισμός του τρόπου
ire: τελικό απαρέμφατο, Α στο audebat, ταυτοπροσωπία
audebat: ρήμα
solus: κατηγορηματικός προσδιορισμός στο Quintus Mucius Scaevola
Quintus Mucius Scaevola: Υ στο noluit
augur: παράθεση στο Quintus Mucius Scaevola
de re: εμπρόθετος της αναφοράς
hac: επιθετικός προσδιορισμός στο re
interrogatus: χρονική μετοχή
sententiam: Α στο dicere
dicere: Α στο noluit
noluit: ρήμα
Quin etiam: αντιθετική παρατακτική σύνδεση
Sulla: Υ στο instaret
minitans: τροπική μετοχή
ei: Α στο instaret
instaret: ρήμα
dixit: ρήμα
is: Υ στο dixit
Sullae: Α στο dixit
mihi: A έμμεσο στο ostendas
ostendas: ρήμα
agmina: Α άμεσο στο ostendas
militum: γενική περιεχομένου  στο agmina
quibus: αφαιρετική του μέσου
curiam: Α στο circumsedisti
circumsedisti: ρήμα
mortem: Α στο miniteris
mihi: (εννοείται) έμμεσο αντικείμενο στο miniteris
miniteris: ρήμα
numquam: επιρρηματικός του χρόνου
ego: Υ στο iudicabo
hostem: K στο Marium
iudicabo: ρήμα
Marium: Α στο iudicabo
senex: K στο ego
corpore: αφαιρετική κατηγορηματική της ιδιότητας
infirmo: επιθετικός προσδιορισμός στο corpore
sum: ρήμα
semper: επιρρηματικός προσδιορισμός του χρόνου
meminero: ρήμα
urbem: Υ στο conservatam esse
Romam: επεξήγηση στο urbem
Italiam: Υ στο conservatam esse
a Mario: εμπρόθετος του ποιητικού αιτίου
conservatam esse: ειδικό απαρέμφατο, Α στο meminero


  ΔΕΥΤΕΡΕΥΟΥΣΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ
 ut C. Marcusiudicaretur: Δευτερεύουσα επιρρηματική τελική πρόταση, εκφράζει το σκοπό για τον οποίο γίνεται η πράξη της κύριας, εισάγεται με τον τελικό σύνδεσμο ut, επειδή είναι καταφατική, εκφέρεται με ΥΠΟΤΑΚΤΙΚΗ παρατατικού (iudicaretur), γιατί το ρήμα της κύριας πρότασης είναι σε χρόνο ιστορικό (coegerat). Λειτουργεί ως επιρρηματικός προσδιορισμός του τελικού αιτίου (σκοπού) στην προσδιοριζόμενη πρόταση.
cum Sulla minitans ei instaret: Δευτερεύουσα επιρρηματική χρονική πρόταση, εισάγεται με τον ιστορικό ή διηγηματικό cum που υπογραμμίζει τη βαθύτερη σχέση της δευτερεύουσας με την κύρια πρόταση δημιουργώντας ανάμεσά τους μια σχέση αιτίου και αιτιατού. Εκφέρεται με ΥΠΟΤΑΚΤΙΚΗ (είναι φανερός ο ρόλος του υποκειμενικού στοιχείου που υπάρχει σ’ αυτήν) παρατατικού (instaret) γιατί εξαρτάται από ρήμα ιστορικού χρόνου (dixit), για πράξη σύγχρονη. Η δευτερεύουσα πρόταση λειτουργεί ως επιρρηματικός προσδιορισμός του χρόνου στην κύρια πρόταση.
Licet mihi ostendas agmina militum: Δευτερεύουσα επιρρηματική παραχωρητική πρόταση. Εκφράζει μια υποθετική κατάσταση που, κι αν δεχτούμε ότι αληθεύει, δεν αναιρεί το περιεχόμενο της κύριας πρότασης. Εισάγεται με τον παραχωρητικό σύνδεσμο licet και εκφέρεται με ΥΠΟΤΑΚΤΙΚΗ ενεστώτα (ostendas), γιατί εξαρτάται από ρήμα χρόνου μέλλοντα (αρκτικού, iudicabo) και γιατί δηλώνει το σύγχρονο. Στην κύρια πρόταση υπάρχει το tamen. Η Δευτερεύουσα πρόταση λειτουργεί ως επιρρηματικός προσδιορισμός της παραχώρησης στην κύρια πρόταση.
quibus curiam circumsedisti: Δευτερεύουσα αναφορική επιθετική προσδιοριστική πρόταση με όρο αναφοράς το militum agmina. Εισάγεται με την αναφορική αντωνυμία quibus, εκφέρεται με ΟΡΙΣΤΙΚΗ (παρακειμένου) για να δηλώσει το πραγματικό.
licet mortem miniteris: Δευτερεύουσα επιρρηματική παραχωρητική πρόταση. Εκφράζει μια υποθετική κατάσταση που, κι αν δεχτούμε ότι αληθεύει, δεν αναιρεί το περιεχόμενο της κύριας πρότασης. Εισάγεται με τον παραχωρητικό σύνδεσμο licet και εκφέρεται με ΥΠΟΤΑΚΤΙΚΗ ενεστώτα (miniteris), γιατί εξαρτάται από ρήμα χρόνου μέλλοντα (αρκτικού, iudicabo) και γιατί δηλώνει το σύγχρονο. Στην κύρια πρόταση υπάρχει το tamen. Η Δευτερεύουσα πρόταση λειτουργεί ως επιρρηματικός προσδιορισμός της παραχώρησης στην κύρια πρόταση.
Etsi senex et corpore infirmo sum: Δευτερεύουσα επιρρηματική εναντιωματική πρόταση. Εκφράζει μια πραγματική κατάσταση παρά την οποία ισχύει το περιεχόμενο της κύριας πρότασης. Εισάγεται με τον εναντιωματικό σύνδεσμο etsi και εκφέρεται με ΟΡΙΣΤΙΚΗ ενεστώτα, γιατί αναφέρεται στο παρόν και δηλώνει το σύγχρονο. Στην κύρια πρόταση υπάρχει το tamen. Η Δευτερεύουσα πρόταση λειτουργεί ως επιρρηματικός προσδιορισμός της εναντίωσης στην κύρια πρόταση.


[1] τον πίεζε απειλητικά



Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου