ΜΑΘΗΜΑ ΧΧΙ LECTIO PRIMA ET VICESSIMA

ΠΩΣ ΠΗΡΕ ΤΟ ΟΝΟΜΑ ΤΟΥ ΤΟ PISAURUM

Pisaurum

ΚΕΙΜΕΝΟ 21

Brenno duce Galli, apud Alliam flumen deletis legionibus Romanorum, everterunt urbem Romam praeter Capitolium, pro quo immensam pecuniam acceperunt. Tum Camillus, qui diu apud Ardeam in exilio fuerat propter Veientanam praedam non aequo iure divisam, absens dictator est factus ; is Gallos iam abeuntes secutus est : quibus interemptis aurum omne recepit. Quod illic appensum civitati nomen dedit: nam Pisaurum dicitur, quod illic aurum pensatum est. Post hoc factum rediit in exilium, unde tamen rogatus reversus est.

Pisaurum et Allia flumen

   ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ

   Οι Γαλάτες με αρχηγό το Βρέννο αφού κατατρόπωσαν τις ρωμαϊκές λεγεώνες στον Αλία ποταμό, κατέστρεψαν εντελώς τη Ρώμη εκτός από το Καπιτώλιο, για το οποίο πήραν ως αντάλλαγμα ένα τεράστιο χρηματικό ποσό. Τότε ο Κάμιλλος, που είχε παραμείνει εξόριστος για πολύ καιρό στην Αρδέα, γιατί δεν μοίρασε ακριβοδίκαια τη λεία από τους Βηίους, εκλέχτηκε δικτάτορας, αν και βρισκόταν μακριά(από τη Ρώμη)· ακολούθησε τους Γαλάτες που ήδη αποχωρούσαν και, αφού τους εξολόθρεψε[1], πήρε πίσω όλο το χρυσάφι. Επειδή το χρυσάφι ζυγίστηκε στον τόπο εκείνο, έδωσε το όνομά του στην πόλη: ονομάζεται δηλαδή Πίσαυρο, επειδή εκεί ζυγίστηκε το χρυσάφι. Μετά την πράξη αυτή ο Κάμιλλος επέστρεψε στην εξορία, από όπου(όμως)γύρισε αφού τον παρακάλεσαν[2].

---

[1] τους εξόντωσε

[2] του το ζήτησαν

Brennus

ΣΥΝΤΑΞΗ

Brenno: Υ

duce: Κατηγορηματκός προσδιορισμός στο Brenno

Galli: Υ στο everterunt

apud flumen: εμπρόθετος προσδιορισμόςπου δηλώνει το πλησίον στο everterunt

Alliam: παράθεση στο flumen

deletis: αφαιρετική απόλυτη χρονική μετοχήως επιρρηματικός προσδιορισμός του χρόνου στο everterunt

legionibus: Υ του deletis

Romanorum: γενική κτητική στο legionibus

everterunt: ρήμα

urbem: Α στο everterunt

Romam: επεξήγηση στο urbem

praeter Capitolium: εμπρόθετος προσδιορισμός της εξαίρεσης

pro quo: εμπρόθετος προσδιορισμός που δηλώνει αντάλλαγμα  (ή της αντικατάστασης) στο acceperunt

immensam: επιθετικός προσδιορισμός στο pecuniam

pecuniam: Α στο acceperunt

acceperunt: ρήμα

tum: επιρρηματικός προσδιορισμός του χρόνου

Camillus: Υ στο factus est

qui: Υ στο fuerat

diu: επιρρηματικός προσδιορισμός του χρόνου

apud Ardeam: εμπρόθετος προσδιορισμός που δηλώνει το πλησίον

in exilio: εμπρόθετος προσδιορισμός της κατάστασης

fuerat: ρήμα

propter Praedam: εμπρόθετος προσδιορισμός

του εξωτερικού αναγκαστικού αιτίου

praedam: Υ στο divisam

Veientanam: επιθετικός προσδιορισμός στο praedam

aequo: επιθετικός προσδιορισμός στο iure

iure: αφαιρετική του τρόπου ως επιρρηματικός προσδιορισμός στο divisam

divisam: επιθετική μετοχή

absens: εναντιωματική μετοχή στο factus est

dictator: Κ στο Camillus

factus est: ρήμα

is: Υ στο secutus est

Gallos: Α στο secutus est

iam: επιρρηματικός προσδιορισμός του χρόνου

abeuntes: χρονική μετοχή ως επιρρηματικός προσδιορισμός στο secutus est

secutus est : ρήμα

quibus: Υ στο interemptis

interemptis: αφαιρετική απόλυτη χρονική μετοχήως επιρρηματικός προσδιορισμός του χρόνου στο recepit

aurum: Α στο recepit

omne: κατηγορηματικός προσδιορισμός στο aurum

recepit: ρήμα

quod: Υ στο dedit

illic: επιρρηματικός προσδιορισμός του τόπου

appensum: αιτιολογική μετοχή ως επιρρηματικός προσδιορισμός στο dedit

civitati: Α έμμεσο στο dedit

nomen: Α άμεσο στο dedit

dedit: ρήμα

nam: επιρρηματικός προσδιορισμός του τρόπου

Pisaurum: Κ στο civitas

dicitur: ρήμα

quod: αιτιολογικός σύνδεσμος

illic: επιρρηματικός προσδιορισμός του τόπου

aurum: Υ στο pensatum est

pensatum est: ρήμα

post factum: εμπροθετος προσδιορισμός του χρόνου

hoc: επιθετικός προσδιορισμός στο factum

rediit: ρήμα

in exilium: εμπρόθετος προσδιορισμός που δηλώνει κίνηση σε τόπο

unde: επιρρηματικός προσδιορισμός του τόπου

tamen: παρατακτικός αντιθετικός σύνδεσμος

rogatus: χρονική μετοχή στο reversus est

reversus est: ρήμα

 ΔΕΥΤΕΡΕΥΟΥΣΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ:

1. pro quo immensam pecuniam acceperunt: Δευτερεύουσα αναφορική επιθετική προσδιοριστική πρόταση. Εισάγεται με το εμπρόθετο αναφορικό pro quo που προσδιορίζει το Capitolium, εκφέρεται με Οριστική επειδή δηλώνει το πραγματικό, χρόνου Παρακειμένου και δηλώνει το προτερόχρονο.

2. qui diu apud Ardeam in exilio fuerat propter Veientanam praedam non aequo iure divisam: Δευτερεύουσα αναφορική επιθετική προσδιοριστική πρόταση. Εισάγεται με το αναφορικό qui που προσδιορίζει το Camillus, εκφέρεται με Οριστική επειδή δηλώνει το πραγματικό, χρόνου Υπερσυντέλικου και δηλώνει το προτερόχρονο.

3. quod illic aurum pensatum est: Δευτερεύουσα επιρρηματική αιτιολογική πρόταση, δηλώνει την αιτία του περιεχομένου της πρότασης (nam Pisaurum dicitur)· εισάγεται με τον αιτιολογικό σύνδεσμο quod Οριστική, επειδή η αιτιολογία είναι αντικειμενικά αποδεκτή, χρόνου Παρακειμένου και δηλώνει το προτερόχρονο.

4. unde tamen rogatus reversus est: Δευτερεύουσα αναφορική επιθετική προσδιοριστική πρόταση. Εισάγεται με το αναφορικό τοπικό επίρρημα unde που προσδιορίζει το exilium, εκφέρεται με Οριστική επειδή δηλώνει το πραγματικό, χρόνου Παρακειμένου και δηλώνει το προτερόχρονο..